
Od 2025 roku obowiązują nowe przepisy dotyczące opodatkowania fundacji rodzinnych. Zmiany dotyczą w szczególności sprzedaży majątku wniesionego do fundacji w ciągu ostatnich 15 lat. Celem tych regulacji jest zwiększenie przejrzystości działania fundacji i ograniczenie możliwości optymalizacji podatkowej.
Konotacje polityczne związane z wprowadzeniem tych przepisów podatkowych są aż nazbyt silne i oczywiste dla naszych czytelników. Jednak postaramy się dla Państwa opisać bieżące zmiany bez odnoszenia się do tej czy innej strony sceny politycznej zachowując typowo księgową bezstronność. Zacznijmy więc od tego czym są fundacje rodzinne w teorii.
Fundacja rodzinna to podmiot prawny, który powstaje z inicjatywy jednej lub kilku osób fizycznych (fundatorów) w celu zarządzania majątkiem i zapewnienia jego ciągłości dla przyszłych pokoleń. Jest to nowoczesne narzędzie, które pozwala na przekazywanie majątku w sposób zorganizowany i uporządkowany, jednocześnie realizując cele społeczne lub biznesowe.
Główna zmiana w nowych przepisach to opodatkowania majątku sprzedanego przed upływem 15 lat.
Jedną z kluczowych zmian jest nałożenie podatku CIT na dochody ze sprzedaży aktywów wniesionych do fundacji rodzinnej, jeśli sprzedaż nastąpi przed upływem 15 lat od ich wniesienia. W praktyce oznacza to, że fundacje rodzinne będą musiały uiścić podatek od całości zysku uzyskanego ze sprzedaży takich aktywów, niezależnie od tego, czy środki ze sprzedaży zostaną wypłacone beneficjentom, czy pozostaną w fundacji. Powstaną także nowe obowiązki dokumentacyjne. Fundacje rodzinne będą zobowiązane do prowadzenia szczegółowej dokumentacji dotyczącej aktywów wniesionych do fundacji oraz ich ewentualnej sprzedaży. Ich celem jest zapewnienie administracji skarbowej dostępu do danych pozwalających na łatwiejsze weryfikowanie zgodności z przepisami.
Warto zwrócić uwagę na wyłączenia z opodatkowania przewidziane przez zmiany. Sprzedaż aktywów po upływie 15 lat od ich wniesienia do fundacji nie będzie podlegała dodatkowym obciążeniom podatkowym. Ponadto, fundacje korzystające z majątku w sposób zgodny z celami statutowymi (np. prowadzenie działalności charytatywnej) mogą liczyć na preferencje podatkowe w określonych przypadkach. Nowe przepisy mogą wpłynąć na zmniejszenie elastyczności w zarządzaniu majątkiem fundacji rodzinnych. Planowanie sprzedaży aktywów będzie wymagało szczegółowych analiz finansowych i podatkowych, co może zwiększyć koszty administracyjne prowadzenia fundacji ale także ukrócić ich nadużywanie w celach uniknięcia utraty majątku uzyskanego nielegalnie.