Dziś chcielibyśmy się zastanowić logicznie z Państwem nad pewnym dysonansem finansowo ekonomicznym.
Zbliżają się wybory, festiwal obietnic i wytykania sobie błędów przez polityków trwa w najlepsze, a logika, prawa ekonomii, zdrowy rozsądek oraz przyzwoitość zostały zamknięte i schowane głęboko w szafie. Na ustach wszystkich są zmiany w ZUS i płacy minimalnej. Niedawno sporo o tym pisaliśmy, jednak dziś chcielibyśmy po raz ostatni wrócić do tematu, w odniesieniu do kwoty wolnej od podatku.
Dużo osób traktuje ją jako bonus zwracany przez Państwo na początku roku, zapominając czym tak naprawdę jest kwota wolna od podatku dochodowego. W założeniach miała być to minimalna kwota za którą da się GODNIE PRZEŻYĆ przez cały rok. Państwo powinno pobierać podatki dopiero wtedy, kiedy obywatel uzyskuje minimalne środki do życia i tylko od kolejnych dochodów. W Polsce na chwilę obecną istnieje pięć sposobów na obliczenie tej kwoty, przy czym w praktyce sprowadza się to do trzech opcji. Pierwsza z nich to kwota około 8000zł dla absolutnie najuboższych. Druga opcja to około 3000zł dla większości z nas, trzecia to 0zł dla najbogatszych. Tyle względem teorii, nie będziemy podejmować się polemiki czy przypadkiem nie każdy powinien mieć równą kwotę i jak wpływa “karanie” przedsiębiorczości, poprzez zmniejszanie kwoty wolnej od podatku. Weźmiemy za to kalkulator i sprawdzimy jak teoria ma się do praktyki.
Zrobiliśmy pewien eksperyment, i spisaliśmy dla Państwa konkretne kwoty dzieląc je zawsze na dwie wersje czyli minimum z minimum, oraz godne życie. Dlatego dzisiejszy wpis proszę traktować trochę z przymrużeniem oka, jako luźne dywagacje, bo kierowaliśmy się logiką, ekonomią i zdrowym rozsądkiem tworząc te zestawienie czyli cechami które jak na wstępie było powiedziane, na chwilę obecną są niedostępne. Tak więc wyznaczyliśmy 5 kategorii wydatków jakie są niezbędne w ciągu roku.
Mieszkanie
Minimum: przeszukując portale z ogłoszeniami o wynajem mieszkania wybraliśmy za przykład kilka średniej wielkości miast w naszym regionie, między innymi Gliwice, Chorzów, Katowice, Tarnowskie Góry. Po przeczytaniu wielu ogłoszeń ustaliliśmy kwotę minimalną, potrzebną do uzyskania stałego miejsca zamieszkania na poziomie 400zł/mc. Oczywiście mówimy tutaj o pokoju we współdzielonym mieszkaniu z innymi lokatorami.
Normalnie: W tym wypadku zrobiliśmy dokładnie ten sam eksperyment, z założeniem że każdy człowiek jednak chciałby mieć własne mieszkanie i w wieku 40 czy 50 lat nie mieszkać po studencku. Założyliśmy wynajem kawalerki i tutaj sensowna kwota, wyciągnięta z wielu różnych ofert to około 700zł/mc. Oczywiście ceny kształtują się skrajnie różnie w zależności od lokalizacji, stanu i dodatkowych opłat, często ukrytych w dalszych częściach ogłoszenia.
Podsumowanie: Daje nam to dwie kwoty w skali roku czyli 4800zł i 8400zł w zależności od opcji.
Wyżywienie
Minimum: Założyliśmy że przez cały rok jemyy dwa posiłki dziennie, skromne śniadanie i ciepłą kolację, kupując produkty z najniższej półki wyszła nam kwota 10zł dziennie (na oba posiłki) czyli około 300zł/mc.
Normalnie: Tym razem uwzględniliśmy w zakupach od czasu do czasu mięso i coś bardziej treściwego niż zupa, oraz wydatki związane ze świętami dwa razy w roku. Dało nam to kwotę dwukrotnie wyższą czyli około 600zł/mc. Dalej przypominamy że nie ma mowy o wizycie w restauracji czy rarytasach z cyklu sushi lub stek.
Podsumowanie: W skali roku dało nam to kwoty 3600zł i 7200zł dla jednej osoby.
Podstawowe opłaty
Ciekawym faktem jest, że w konstytucji Szwecji zostało zapisane iż dostęp do bieżącej wody, prądu, gazu i internetu stanowią niezbywalne, gwarantowane przez Państwo prawa każdego obywatela. Nasza konstytucja nie posiada takiego zapisu jednak zakładamy że każdy chciałbym mieć możliwość ugotowania herbaty i niekoniecznie przy świeczce, dlatego ustaliliśmy kwoty w obu wersjach na około 150zł/mc za wszystkie cztery wymienione dobra.
Podsumowanie: Daje nam to dodatkowe 1800zł w skali roku
Choroba
W teorii służba zdrowia w Polsce jest bezpłatna, a leki dofinansowane. W praktyce bywa z tym różnie. Osoby najmniej zarabiające, najczęściej nie mają stałego zatrudnienia i gwarantowanej tym samej opieki ZUSu. Co prawda istnieje zapis że w sytuacjach zagrażających życiu szpital ma obowiązek przyjąć chorego, bez względu na koszty i schorzenie z jakim się boryka, nawet jeśli nie jest ubezpieczony. Jednak aby nie komplikować założyliśmy jedno przeziębienie w ciągu roku i leki niezbędne do kuracji. Dało nam to 150zł do ogólnych wyliczeń w obu opcjach.
Ubranie
Minimum: Komplet ubrań, bielizna i buty, zakupione raz w roku, w najtańszej opcji to około 100zł.
Normalnie: Tym razem sprawdziliśmy ceny dokładniej i założyliśmy kupno nowych ubrań na sezon zimowy i letni, dwóch par butów i kilku kompletów bielizny. Dało nam to w przybliżeniu kwotę 800zł.
Całość rocznych wydatków
Minimum: Przy założeniu że żyjemy poniżej skraju ubóstwa, jemy chleb z masłem i mieszkamy we wspólnym “apartamencie” ze studentami wyszła nam kwota 10’450zł w skali roku.
Normalnie: Chodź po weryfikacji wydatków i zastanowieniu się czy faktycznie ludzie nie chorują na nic innego jak lekkie przeziębienie raz do roku ciężko nam stwierdzić że “normalnie” może być uznane za “godnie” to kalkulator pokazał nam kwotę 18’350zł.
Podsumowanie: Wyliczone kwoty oczywiście są bardzo hipotetyczne, na pewno niejednemu z Państwa zdarzyło się zostawić w sklepie podczas jednorazowych zakupów więcej niż 300zł, nie mówiąc o tym aby przeżyć za tyle cały miesiąc. Oczywiście koszty zmieniają się w przypadku kiedy liczymy wydatki dla pary, weźmiemy pod uwagę wszystkie programy pomocy, dożywiania i wsparcia oferowanego ze strony państwa.
Jednak nasz wpis miał trochę inny cel. Przypominamy to od czego zaczęliśmy, czyli że kwota wolna od podatku powinna być kwotą której urząd skarbowy nie rusza tak długo jak osiągniemy pułap niezbędny do tego aby GODNIE PRZEŻYĆ przez cały rok. Taka jest teoria, w praktyce większość z nas zamiast około 18000zł ma 3000zł kwoty wolnej od podatku czyli państwo twierdzi, że każdy człowiek może spokojnie utrzymać się za 250zł miesięcznie wliczając w to czynsz, opłaty, wypadki i wyżywienie. Zabawne jest to że dla porównania kwota wolna od podatku w Czechach to około 6400 euro, w Austrii 11000 euro, a na Cyprze prawie 20000 euro. Polska klasyfikuje się niemal na końcu europejskiej stawki w tym rankingu. Oczywiście łatwo jest stwierdzić że tam gdzie jest euro są inne ceny, jednak cały czas przypominamy że mówimy o wydatkach minimalnych. Dlatego kiedy następnym razem będziecie mieli Państwo przyjemność dyskutować z dowolnym politykiem dowolnej partii, który bez problemu obiecuje podwyżki płacy minimalnej bo za jego obietnice płacą przedsiębiorcy, a nie on sam, to zapytajcie go w swoim i naszym imieniu o kwotę wolną od podatku.
Tak zupełnie na zakończenie dodamy tylko że jest jedna grupa zawodowa w Polsce, dla której oblicza się inaczej tą kwotę i posiadają całkowitą ulgę od dochodów do ponad 30000zł rocznie. Czy już domyślacie się jaka to grupa?